Duże zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców na horyzoncie
14/04/2021
W ramach tzw. Krajowego Planu Odbudowy, w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii rozpoczęły się prace nad zmianami w przepisach dotyczących zatrudniania cudzoziemców.
Projektowana ustawa ma z założenia uprościć i skrócić procedury wydawania zezwoleń na pracę – co jest niewątpliwie dobrą wiadomością, zarówno dla cudzoziemców planujących zatrudnienie w Polsce, jak i pracodawców, którzy aktualnie grzęzną w trwających wiele miesięcy postępowaniach.
Aktualne zasady zatrudniania cudzoziemców
Aktualnie zarówno zezwolenia pobytowe, jak i zezwolenia na pracę dla cudzoziemców wydaje wojewoda, wobec czego wszystkie postępowania w tym zakresie prowadzone są przez urzędy wojewódzkie. Ze względu na znaczne obciążenie urzędów, postępowania w powyższych sprawach trwają obecnie bardzo długo – zwykle powyżej pół roku, a często niemal rok.
Jedynie w odniesieniu do obywateli 6 krajów – m.in. Ukrainy, Białorusi czy Rosji – funkcjonuje uproszczona procedura legalizacji zatrudnienia, polegająca na rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Okres wykonywania przez danego cudzoziemca pracy na podstawie oświadczeń nie może przekroczyć 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Sama procedura rejestracji oświadczenia trwa znacznie krócej niż w przypadku zezwoleń (około 2 – 4 tygodni) i można przeprowadzić ją online.
W przypadku, gdy po 3 miesiącach wykonywania przez cudzoziemca pracy na podstawie zarejestrowanego oświadczenia, pracodawca złoży wniosek o wydanie zezwolenia na pracę (na podstawie umowy o pracę, na dotychczasowym stanowisku i nie gorszych warunkach), jego dalsze zatrudnienie pozostaje legalne w okresie oczekiwania na decyzję – również po wygaśnięciu okresu wskazanego w oświadczeniu.
Cudzoziemcy, którzy nie mogą być zatrudnieni na podstawie zarejestrowanego w PUP oświadczenia, mogą legalnie rozpocząć pracę w Polsce dopiero po uzyskaniu zezwolenia na pracę, co w praktyce często wyklucza ich z rynku pracy na wiele miesięcy.
Zapowiadane zmiany
Zgodnie z zapowiedziami resortu rozwoju, pracy i technologii, planowane zmiany obejmować mają przede wszystkim następujące kwestie:
- przeniesienie postępowań w sprawie zezwoleń na pracę z urzędów wojewódzkich do powiatowych urzędów pracy (przy czym postępowania w sprawie zezwoleń pobytowych mają pozostać we właściwości urzędów wojewódzkich);
- uproszczenie, skrócenie i cyfryzację procedury wydawania zezwoleń;
- zniesienie możliwości zatrudniania cudzoziemców na podstawie zarejestrowanego oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.
Propozycje dotyczące odciążenia urzędów wojewódzkich, włączenia urzędów pracy w procedury legalizacyjne, cyfryzacji oraz uproszczenia postępowań należy niewątpliwie ocenić pozytywnie (choć pytanie jak nowy system zostanie przygotowany i wdrożony pozostaje otwarte).
Wątpliwości i obawy budzi natomiast pomysł likwidacji oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy. Jeżeli bowiem, pomimo wprowadzenia zapowiadanych zmian, postępowania w sprawach zezwoleń na pracę w dalszym ciągu prowadzone będą przewlekle, pracodawcy stracą jedyną ścieżkę legalizacji zatrudnienia cudzoziemców w okresie oczekiwania na decyzję.
Prace w toku
Szczegółowe założenia nowej ustawy nie są jeszcze znane – jej projekt nie został jak dotąd opublikowany. Nie jest także znany orientacyjny termin jej wejścia w życie.
Na bieżąco śledzimy postępy w pracach nad projektem – będziemy Państwa informować o szczegółach i dalszych działaniach legislacyjnych.
Milena Turos
Senior Associate | Radca prawny
milena.turos@olesinski.com
Andrzej Łobodziński
Senior Manager | Radca prawny
andrzej.lobodzinski@olesinski.com
Ewa Pabian
Associate | Dział prawny
ewa.pabian@olesinski.com