Zmiany w ubezpieczeniach społecznych już uchwalone – nowe wyzwania dla działów kadr

Proces legislacyjny nowelizacji szeregu ustaw z obszaru ubezpieczeń społecznych nareszcie dobiegł końca. Obszerna nowelizacja, o której pisaliśmy już wcześniej, aktualnie czeka na podpis Prezydenta. Jej rychłe wejście w życie oznacza duże zmiany, które dotkną także pracodawców.

Najważniejsze zmiany już od 1 stycznia

Najważniejsze dla pracodawców zmiany pojawią się w obszarze zasiłków związanych z chorobą lub macierzyństwem. Trzy kluczowe to:

• zmiana częstotliwości ustalania nowej podstawy wymiaru zasiłku

od 1 stycznia 2022 r. podstawę wymiaru zasiłku ustalać będzie się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków (także zasiłków różnego rodzaju) wystąpiła przerwa o długości co najmniej 1 miesiąca kalendarzowego (aktualnie są to 3 miesiące kalendarzowe). Zmiana oznacza więcej pracy dla działów kadr (będzie trzeba częściej ustalać podstawę), ma ona jednak na celu lepsze odzwierciedlenie zarobków osiąganych przez pracownika w okresie przed skorzystaniem z prawa do zasiłku.

• zmiana w obliczaniu okresu zasiłkowego

od 1 stycznia 2022 r. trudniej niż dotychczas będzie rozpocząć nowy okres zasiłkowy finansowany ze środków ZUS. Według nowelizacji warunkiem rozpoczęcia nowego okresu zasiłkowego będzie przerwa w niezdolności do pracy licząca sobie co najmniej 61 dni. Aktualnie, aby rozpocząć nowy okres zasiłkowy wystarczy, jeśli wobec pracownika orzeczona została nowa, inna niż dotychczas jednostka chorobowa (nie musiał wówczas minąć okres 60-dniowej przerwy pomiędzy poszczególnymi niezdolnościami do pracy). Po zmianach wszystkie choroby orzeczone w okresie do 60 dni od powrotu do pracy zaliczą się do poprzedniego okresu zasiłkowego. Zmiana przede wszystkim ma na celu ukrócenie praktyki nadużywania przez pracowników zwolnień lekarskich. Nowa regulacja przewiduje wyjątek od powyższej reguły w przypadku niezdolności do pracy przypadającej w okresie ciąży. W ustawie zawarto przepisy przejściowe w zakresie zasiłków, do których ubezpieczony nabył już prawo.

• nowa wysokość zasiłku za pobyt w szpitalu

Nowe zasady dotykają też wysokość zasiłku chorobowego za pobyt w szpitalu. Od 1 stycznia 2022 r. nie będzie on wynosił 70% podstawy zasiłku, lecz wzrośnie do 80%, tak jak w przypadku „zwykłego” zasiłku i wynagrodzenia chorobowego. Zmiana ta „nie bije po kieszeni” przedsiębiorców, ale jest korzystna finansowo dla pracowników – ustawodawca nareszcie zrozumiał, że okres pobytu w szpitalu nie musi oznaczać „oszczędności” po stronie pracownika, które uzasadniałyby otrzymywanie niższego zasiłku. Wręcz przeciwnie, choroba związana z hospitalizacją oznacza zazwyczaj większe i nadzwyczajne wydatki z domowego budżetu, w czym nowa wyższa wartość zasiłku ma pomóc.

Inne zmiany

Nowelizacja przewiduje dodatkowo:

• obowiązek założenia profilu informacyjnego PUE maksymalnie do 30 grudnia 2022 r. przez każdego płatnika składek,
• obowiązek bezpłatnego udostępniania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych danych i informacji w zakresie niezbędnym do ustalenia prawa do zasiłków, ich wysokości itp. (od 1 stycznia 2022 r.).

Nasi doradcy są gotowi udzielić szczegółowych informacji dotyczących wprowadzanych zmian:

Magdalena Maślak-Gościmińska
Senior Associate | Adwokat
magdalena.maslak@olesinski.com

Maksymilian Chlebosz
Associate | Dział prawny
maksymilian.chlebosz@olesinski.com