18 marca 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok[1] korzystny dla polskich podatników VAT, dokonujących wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów. W wyroku tym stwierdził niezgodność regulacji ustawy o VAT z przepisami Dyrektywy VAT.
Zdaniem TSUE przepisy Dyrektywy VAT stoją na przeszkodzie stosowaniu przepisów krajowych. Zgodnie z nimi wykonanie prawa do odliczenia VAT, związanego z nabyciem wewnątrzwspólnotowym w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym VAT jest należny, jest uzależnione od wykazania należnego VAT w deklaracji podatkowej, złożonej w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy.
Trybunał wskazał, że państwa członkowskie mogą ustanawiać środki zapewnianiające prawidłowy pobór podatku i zapobiegające oszustwom podatkowym, np. poprzez wprowadzenie sankcji w postaci kary lub grzywny pieniężnej. Niemniej zastosowane środki muszą być proporcjonalne do wagi naruszenia i jednocześnie nie mogą być sprzeczne z zasadą neutralności VAT.
Zdaniem TSUE systemowe pozbawienie podatników prawa do neutralnego rozliczania wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów wyłącznie z uwagi na niedopełnienie wymogów formalnych (bez uwzględnienia wszystkich istotnych okoliczności, a w szczególności dobrej wiary podatnika), wykracza poza to, co jest konieczne do zabezpieczenia systemu poboru podatku i zapobiegania oszustwom. W konsekwencji narusza ono zasadę neutralności VAT.
Znaczenie wyroku TSUE dla polskich podatników
Wyrok Trybunału oznacza, że polscy podatnicy co do zasady mogą rozliczać wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów neutralnie, bez konieczności rozdzielania podatku należnego i naliczonego – pomimo rozliczenia WNT po przekroczenia terminu trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia.
Wyrok Trybunału umożliwia także odzyskanie nienależnie zapłaconych odsetek od zaległości powstałych w związku z zastosowaniem się do regulacji ustawy o VAT. Możliwe jest również wznowienie postępowań podatkowych zakończonych decyzjami ostatecznymi, na treść których wpływ ma przedmiotowe orzeczenie.
Mając jednocześnie na uwadze, że ustawa o VAT zawiera podobne zasady rozliczania podatku również w przypadku usług nabywanych od zagranicznych kontrahentów (import usług), w naszej ocenie tezy wyroku TSUE powinny mieć również zastosowanie do tego typu transakcji.
Pełną treść wyroku TSUE mogą znaleźć Państwo TUTAJ.
Jeśli wyrok Trybunału dotyczy prowadzonej przez Państwa działalności, eksperci O&W mogą zapewnić wsparcie w procesie zwrotu nadpłaconych odsetek:
Mateusz Kielan
Senior Consultant | Doradca podatkowy
mateusz.kielan@olesinski.com
Marta Gołdyn
Consultant | Dział podatkowy
marta.goldyn@olesinski.com
[1] sprawa C‑895/19
