Projekt zaostrzający przepisy dotyczące zatrudniania obywateli Ukrainy już w Sejmie

W Sejmie odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu zmiany ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (dalej: specustawa).

Największym zaskoczeniem okazała się propozycja usztywnienia zasad powierzania wykonywania pracy obywatelom Ukrainy przez polskich pracodawców.

Obecne przepisy:

W aktualnym stanie prawnym powierzenie pracy obywatelowi Ukrainy, który legalnie przebywa w Polsce nie jest skomplikowane – wystarczy o tym powiadomić powiatowy urząd pracy właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy w ciągu 14 dni od dnia podjęcia pracy. W samym powiadomieniu nie trzeba wskazywać warunków wykonywania pracy przez pracownika z Ukrainy.

Projektowane zmiany:

Projekt zmian przewiduje obowiązek wskazania w powiadomieniu o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy następujących danych: wymiaru czasu pracy oraz wynagrodzenia. Wynagrodzenie wypłacane obywatelowi Ukrainy nie może być niższe niż ustalone w powiadomieniu. Powinno również zostać proporcjonalnie zwiększone w przypadku podwyższenia wymiaru czasu pracy lub liczby godzin. Ponadto, podmiot powierzający wykonywanie pracy będzie obowiązany wskazać liczbę wszystkich osób wykonujących pracę na podstawie umowy o pracę i na podstawie umów cywilnoprawnych według stanu na dzień 23 lutego 2022 r. oraz na dzień złożenia powiadomienia.

Co zmiany oznaczają w praktyce?

Dotąd prosty sposób powierzania pracy obywatelom Ukrainy ulegnie zaostrzeniu. Celem nowelizacji jest ograniczenie nadużyć, jednak w praktyce zmiany mogą uderzyć w wielu przedsiębiorców. Pracodawcy często mają problem z zapewnieniem pracownikom zza wschodniej granicy deklarowanej liczby godzin wykonywania pracy. Po wejściu w życie zmian, pracodawca będzie zmuszony wypłacić pracownikowi / zleceniobiorcy z Ukrainy minimalne wynagrodzenie wskazane w powiadomieniu, nawet jeżeli pracownik / zleceniobiorca nie przepracuje deklarowanej liczby godzin. Przepisy przewidują jedynie wzrost wynagrodzenia – w razie zwiększenia liczby przepracowanych godzin, wynagrodzenie należy odpowiednio podwyższyć. Projektowana zmiana może oznaczać, że niektórzy pracodawcy będą rozwiązywać umowy z obywatelami Ukrainy.

Wśród dodatkowych zmian zaproponowanych w projekcie jest m.in.:

• możliwość wezwania obywatela Ukrainy do osobistego stawiennictwa w placówce ZUS w terminie 3 dni roboczych celem weryfikacji prawidłowego pobierania świadczeń;
• umożliwienie starostom organizacji szkoleń z języka polskiego dla bezrobotnych i poszukujących pracy.

Milena Turos
Senior Associate | Radca prawny
milena.turos@olesinski.com

Anna Symutenko
Global Mobility Specialist | Dział prawny
anna.symutenko@olesinski.com