Nowelizacja w kierunku skuteczniejszej ochrony konkurencji

Opublikowany niedawno projekt nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów – wdrażający dyrektywę nr 2019/1 – zawiera szereg zmian, których założeniem jest skuteczniejsza egzekucja unijnych reguł ochrony konkurencji. W konsekwencji skorzystać ma na tym UOKiK (poprzez nadanie mu szerszych uprawnień), a także przedsiębiorcy i konsumenci (poprzez zapewnienie im należytego funkcjonowania rynku wewnętrznego UE).

Zakres proponowanych zmian

Główne propozycje nowelizacji, istotne z punktu widzenia ochrony konkurencji to:

1) doprecyzowanie zakresu podmiotów odpowiedzialnych za naruszenie – ustawą objęte zostało także przedsiębiorstwo dominujące nad przedsiębiorstwem dopuszczającym się naruszenia (taka odpowiedzialność występowała w praktyce stosowania obecnych przepisów, niemniej w efekcie nowelizacji będzie wynikać już wprost z ustawy);

2) nadanie Prezesowi UOKiK uprawnienia do ingerowania w strukturę przedsiębiorstwa – w ramach decyzji uznającej praktykę za naruszającą konkurencję (gdzie katalog środków „strukturalnych” jest otwarty i to od decyzji Prezesa UOKiK zależeć będzie zastosowanie środka adekwatnego do sytuacji);

3) rozszerzenie katalogu podmiotów, od których Prezes UOKiK może żądać przekazania informacji – do przekazania takich informacji zobowiązany zostaje „każdy” (obecne przepisy odwołują się w tym przypadku jedynie do przedsiębiorców oraz tylko w niektórych przypadkach do osób fizycznych);

4) wprowadzenie dodatkowych zmian w procedurze postępowania przed UOKiK – w szczególności poprzez:

• rozszerzenie prawa do odmowy udzielenia informacji na dodatkowe osoby (tzw. wolność od samooskarżenia) – co ma związek z rozszerzeniem katalogu osób, od których takich informacji Prezes UOKiK może żądać (pkt 3 powyżej);
• umożliwienie pracownikom UOKiK przeszukania pomieszczeń (obecnie przeszukania dokonuje jedynie policja, natomiast pracownicy UOKiK biorą w nim udział);
• doprecyzowanie, że przerwanie terminu przedawnienia na wszczęcie postępowania w sprawie praktyk ograniczających konkurencję, następuje poprzez każdą czynność dochodzeniową Prezesa UOKiK;

5) zmiana sankcji za naruszenia związane z procedurą postępowania przed Prezesem UOKiK (brak współpracy, przekazywanie wadliwych informacji, itd.) – maksymalna kara wynosić będzie 3% światowego obrotu przedsiębiorcy (z obecnych max 50 000 000 EUR);

6) zharmonizowanie programu łagodzenia kar (tzw. leniency) z wymogami dyrektywy – m.in. poprzez doprecyzowanie i ujednolicenie progów dowodowych, umożliwienie wnioskodawcy żądania informacji na piśmie co do decyzji w sprawie jego wniosku, umożliwienie kontynuowania przez przedsiębiorcę udziału w niedozwolonym porozumieniu (za zgodą organu – jeśli jest to potrzebne dla skuteczności postępowania);

7) wprowadzenia 5-letniej kadencji Prezesa UOKiK i maksymalnej ilości 2 kadencji tej samej osoby.

Nie ulega wątpliwości, że zakres powyższych zmian (których nowelizacja zawiera znacznie więcej) dość istotnie ingeruje w obecną formę postępowania przed Prezesem UOKiK. Czy pójdzie za nimi równie duży wzrost skuteczności działania organu? Na to przyjdzie nam jeszcze zapewne poczekać.

Gdyby byli Państwo zainteresowani szerszą informacją w zakresie nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, zapraszamy do kontaktu.

Jacek Karp
Senior Associate | Radca prawny
jacek.karp@olesinski.com