Czy franchising w końcu doczeka się swoich przepisów?
28/09/2022
Od wielu lat w Polsce popularność zyskuje franchising. Ten model biznesowy polega na ścisłej współpracy przedsiębiorcy, który odpłatnie udostępnia know-how swojej działalności gospodarczej (franczyzodawcy), z innymi przedsiębiorcami, którzy prowadząc własną działalność gospodarczą wykorzystują koncepcję opracowaną przez franczyzodawcę (franczyzobiorcy).
Umowa franczyzy w końcu zostanie uregulowana?
Aktualnie umowa franczyzy jest umową nienazwaną – nie ma przepisów, które szczegółowo regulowałyby jej postanowienia czy prawa i obowiązki stron. Jej treść kształtowana jest w ramach swobody umów, w oparciu o powszechnie obowiązujące przepisy prawa cywilnego.
Ten stan rzeczy ma się zmienić – zgodnie z zapowiedzią Ministerstwa Sprawiedliwości trwają prace nad projektem ustawy o franczyzie. Ma być ona odpowiedzią na zgłaszane przez przedsiębiorców (zarówno franczyzodawców, jak i franczyzobiorców) postulaty. Ustawa ma także zapobiec wykorzystywaniu dominującej pozycji przez franczyzodawców.
Główne założenia projektu ustawy o franczyzie
Chociaż projekt ustawy nie został jeszcze przygotowany, Ministerstwo Sprawiedliwości już zdecydowało się przedstawić jej główne założenia:
- wprowadzona ma zostać definicja franczyzy, dzięki której możliwa będzie jednolita interpretacja tego typu stosunków gospodarczych,
- na franczyzodawców nałożony zostanie obowiązek udostępnienia franczyzobiorcy dokumentu informacyjnego, opisującego najistotniejsze warunki umowy na co najmniej 14 dni przed podpisaniem umowy,
- określone zostaną warunki, które będzie musiał spełniać zakaz konkurencji, zawierany w ramach umowy (jak wskazano, zakaz ten nie może nadmiernie ograniczać prawa franczyzobiorcy do prowadzenia działalności gospodarczej),
- przepisy ustawy mają także regulować szczególne terminy wypowiedzenia umowy franczyzy, które będą miały ułatwić stronom zakończenie współpracy,
- sprecyzowane zostaną zasady nakładania i wysokość kar umownych, stosowanych w umowach franczyzowych oraz możliwość i zasady wykorzystywania weksli in blanco w celu zabezpieczenia roszczeń franczyzodawcy.
Dobre praktyki i standardy rynkowe
Oprócz wymienionych założeń ustawy, przedstawiono też propozycję utworzenia aplikacji, przez którą franczyzobiorcy będą mogli weryfikować, czy konkretna umowa franczyzy nie wykracza poza dobre praktyki i spełnia standardy rynkowe.
Dodatkowo pojawił się także pomysł wprowadzenia znaku dobrej marki/dobrych praktyk, którymi posługiwaliby się franczyzodawcy spełniający określone standardy rynkowe. Taki znak podnosiłby renomę franczyzodawcy i stanowił gwarancję prawidłowej współpracy dla franczyzobiorcy.
Ustawa o franczyzie – kiedy?
Ustawa o franczyzie, zgodnie z zapowiedziami, miałaby wejść w życie w 2024 roku. Resort sprawiedliwości zamierza przyspieszyć prace, aby regulacja weszła w życie jeszcze w 2023 roku.
Będziemy na bieżąco śledzić przebieg procesu legislacyjnego i informować o jego postępach.
Agata Szeląg
Senior Associate | OW Legal
agata.szelag@olesinski.com
Magdalena Kordas
Senior Associate | radca prawny | OW Legal
magdalena.kordas@olesinski.com