Programy motywacyjne atrakcyjne podatkowo także dla osób na B2B

Samozatrudnieni, otrzymujący od swoich zleceniodawców (B2B) akcje po preferencyjnych cenach w ramach programów motywacyjnych mają szansę na korzystne opodatkowanie takich benefitów. W niektórych przypadkach mogą na programach zyskać nawet więcej niż pracownicy. A to wszystko bez zmiany w przepisach o programach motywacyjnych.

Wprowadzane przez pracodawców programy motywacyjne oparte na akcjach umożliwiały do tej pory skorzystanie z preferencji podatkowej jedynie pracownikom lub członkom organów, a także pośrednio samym spółkom organizującym program. Preferencja polega na odroczeniu opodatkowania po stronie uczestników do momentu zbycia akcji, gdzie efektywna stawka podatkowa wynosi 19%. Może ona mieć zastosowanie po spełnieniu przez program kilku przesłanek wymaganych ustawą o PIT i wynika wprost z przepisów.

Kto był wykluczony z preferencji? Uczestnicy programów, którzy świadczyli na rzecz spółki usługi w ramach własnej działalności gospodarczej. Ta sytuacja zmienia się, mimo że ustawodawca nie wprowadził żadnych bezpośrednich zmian w przepisach.

Polski Ład i interpretacje podatkowe

Organy podatkowe w interpretacjach wydawanych od roku 2018 często wskazują, że opodatkowanie programów w przypadku osób prowadzących działalność co prawda nie jest odroczone, a występuje w dwóch momentach (tj. na nabyciu i zbyciu akcji). Możliwe jest jednak rozliczenie przychodu przy nabyciu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a następnie zastosowanie przepisów o kosztach uzyskania przychodu, które eliminują ryzyko podwójnego opodatkowania.

Z kolei sposoby rozliczania przychodów z działalności gospodarczej ulegały w ostatnim czasie wielu zmianom pod wpływem Polskiego Ładu. Zmiany te, w tym spopularyzowanie rozliczeń w oparciu o ryczałt ewidencjonowany, także wpłynęły na skutki podatkowe udziału osób prowadzących działalność gospodarczą w programach motywacyjnych.

Diabeł tkwi w szczegółach

Rozliczanie programów motywacyjnych może się okazać równie korzystne dla działalności gospodarczej (choć na zupełnie innych zasadach), co w przypadku pracowników czy członków zarządów, korzystających z ustawowej preferencji podatkowej. Zależy to od sposobu ukształtowania programu oraz metody podatkowych rozliczeń działalności gospodarczej stosowanej przez uczestników.  W specyficznych sytuacjach możliwe jest nawet efektywne opodatkowanie całości benefitów 3%-owym podatkiem, co potwierdzają interpretacje podatkowe wydawane w ostatnim czasie.

Mimo tych optymistycznych wieści, przy rozliczeniach programów należy zachować dużą ostrożność. Od ich szczegółowych założeń zależą skutki podatkowe na wielu płaszczyznach – po stronie organizatora, uczestnika, podmiotów pośredniczących (np. gdy program organizuje spółka-matka) itd. O możliwości korzystnego opodatkowania decydują czasem bardzo indywidualne kwestie, m.in. takie jak struktura i powiązania podmiotów organizujących program, czy też sposób i zasady otrzymywania akcji przez uczestników.

Konieczna jest więc dokładna analiza przebiegu programu oraz aktualnego podejścia organów podatkowych i orzecznictwa. Najczęściej decydujące są tutaj kwestie, które nie wynikają w oczywisty sposób z przepisów.

Gdyby byli Państwo zainteresowani wdrożeniem lub rozliczeniem programu, serdecznie zachęcamy do kontaktu z naszym zespołem specjalizującym się w tym obszarze.

Małgorzata Łamek-Bogacz
Senior Manager | Adwokat
malgorzata.lamek@olesinski.com

Maja Kapiczowska
Manager | Adwokat
maja.kapiczowska@olesinski.com