Pomoc ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy – udogodnienia podatkowe

W ostatnim czasie wielu przedsiębiorców i osób prywatnych angażuje się we wsparcie obywateli Ukrainy zarówno na poziomie indywidualnym, jak i poprzez dedykowane organizacje. Wśród najczęściej spotykanych form wsparcia są darowizny pieniężne i rzeczowe, ale również nieodpłatne udostepnienia lokali, samochodów czy innych zasobów firmy.

Ministerstwo Finansów już w zeszłym tygodniu zapowiedziało pakiet ulg i udogodnień podatkowych dla podmiotów wspierających działania dobroczynne.

 

Ulgi w zakresie VAT:

W sobotę (5 marca 2022 r.) weszło w życie rozporządzenie w sprawie obniżonej do 0% stawki VAT dla dostawy określonych towarów i świadczenia niektórych usług.

Obniżoną stawkę można stosować do:

  • darowizn towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
  • nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Powyższa ulga obejmuje działania na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Stawkę 0% VAT stosuje się wyłącznie do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych na rzecz:

  • Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych,
  • podmiotów leczniczych określonych w ustawie,
  • jednostek samorządu terytorialnego.

Dodatkowo, konieczne jest zawarcie pisemnej umowy między podatnikiem dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi oraz podmiotem, który jest beneficjentem. Z umowy powinno wynikać, że dostarczane towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy. Dla działań dokonanych w okresie od  24 lutego 2022 r. do 4 marca 2022 r. możliwe jest wsteczne potwierdzenie tych warunków na piśmie.

Obniżona stawka obowiązuje do 30 czerwca 2022 r.

 

Aktualnie w parlamencie trwają również prace nad specustawą, która dodatkowo przewiduje zwolnienia i ulgi podatkowe w tym obszarze tj.:

w zakresie podatku od spadków i darowizn:

  • zwolnienie z podatku od spadków i darowizn dla osób fizycznych będących obywatelami Ukrainy dla nabycia w okresie od 24 lutego 2022 r. do 30 czerwca 2022 r. tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy własności rzeczy lub praw majątkowych (dot. osób, które w tym okresie przybyły z terytorium Ukrainy).

w zakresie podatków dochodowych (zarówno w PIT, jak i w CIT):

  • możliwość zaliczenia do KUP wydatków na wytworzenie lub ceny nabycia rzeczy i praw będących przedmiotem darowizny w okresie od 24 lutego do 31 grudnia 2022 r. na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy przekazywane organizacjom pożytku publicznego (również z Ukrainy), jednostkom samorządu terytorialnego, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, podmiotom wykonującym działalność leczniczą oraz z zakresu ratownictwa medycznego na terytorium Polski i Ukrainy;
  • możliwość zaliczenia do KUP kosztów poniesionych z tytułu nieodpłatnych świadczeń, których celem jest przeciwdziałanie skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy, realizowanych od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. (np. darmowa pomoc medyczna na rzecz organizacji pozarządowych);
  • wyłączenie z przychodów (w PIT i CIT) wartości darowizn oraz nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od 24 lutego 2022 r. do 30 czerwca 2022 r. przez podatników, którzy otrzymali takie darowizny albo nieodpłatne świadczenia na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom stanu wojennego w Ukrainie;
  • zwolnienie z PIT pomocy humanitarnej otrzymanej w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. przez podatników będących obywatelami Ukrainy, którzy w tym okresie przybyli z terytorium Ukrainy;
  • zwolnienie z PIT i CIT świadczenia pieniężnego udzielanego podmiotowi, który zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy.

Powyższe rozwiązania miałyby wejść w życie z mocą od 24 lutego 2022 r.

Niezależnie, na podstawie już obowiązujących przepisów, możliwe jest odliczenie od podstawy opodatkowania w PIT/CIT darowizn przekazywanych na określone cele publiczne (w tym np. cel ratownictwa i ochrony ludności), na rzecz organizacji pozarządowych, organizacji pożytku publicznego itp. (również tych działających na terenie UE i EOG). W CIT – łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu, w PIT – łącznie do wysokości nieprzekraczającej 6% dochodu.

Powyższe rozwiązania mają przede wszystkim na celu uregulowanie zasad w taki sposób, aby nie wiązały się one z dodatkowymi obciążeniami podatkowymi dla podmiotów otrzymujących i oferujących pomoc.

 

Wojciech Niedźwiedzki
Manager | Doradca podatkowy
wojciech.niedzwiedzki@olesinski.com

Anna Łozowska
Senior Associate | Radca prawny
anna.lozowska@olesinski.com