Opodatkowanie pracowników transgranicznych – porozumienie między Polską a Niemcami

Polska i Niemcy zawarły 27.11.2020 r. porozumienie odnoszące się do zakresu stosowania art. 15 ust. 1 i art. 19 ust. 1 umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (UPO) .

 

Opodatkowanie tam gdzie praca

Generalną regułą przewidzianą we wszystkich umowach w sprawie unikania podwójnego opodatkowania jest zasada lex loci laboris, tj. opodatkowanie wynagrodzeń pracowników w tym państwie, w którym faktycznie świadczona jest praca.

Na mocy porozumienia przyjmuje się, iż ze względu na podjęte przez oba państwa działania, które mają przeciwdziałać COVID-19, pracę wykonywaną w trybie home office  w państwie rezydencji podatkowej pracownika (a więc w przypadku obywateli polskich – w Polsce) na rzecz pracodawcy z drugiego państwa można uznać za pracę wykonywaną w państwie, w którym pracownik by ją wykonywał, gdyby tych działań nie podjęto (czyli w Niemczech).

Oznacza to przyjęcie fikcji prawnej świadczenia pracy w dotychczasowym państwie zatrudnienia, w celu utrzymania tych zasad opodatkowania, które obowiązywały przed wybuchem pandemii.

 

Kogo dotyczy porozumienie?

Porozumienie dotyczy tylko tych pracowników transgranicznych, którzy w związku COVID-19 zostali przez pracodawcę skierowani do pracy zdalnej (wykonywanej z domu w kraju rezydencji).

Z rozwiązania tego nie skorzystają natomiast:

  • pracownicy świadczący pracę zdalną z państwa rezydencji lub z państwa trzeciego, która i tak byłaby wykonywana w ten sposób, niezależnie od kryzysu związanego z pandemią,
  • pracownicy, którzy na podstawie zapisów umownych zobligowani są do świadczenia pracy w kraju rezydencji.

 

Obowiązki

Aby rozwiązanie mogło być bezpiecznie stosowane, pracodawcy muszą pamiętać o przygotowaniu pisemnej dokumentacji o liczbie dni skierowania pracownika do pracy zdalnej. Dokumentację tą powinni przechowywać również pracownicy.

Ministerstwo Finansów wskazuje, że powyższe rozwiązanie ma na celu uproszczenie rozliczeń podatkowych pracowników transgranicznych. Niemiej jednak, mechanizm ten może skomplikować sytuację niektórych pracowników. W przypadku pracownika, który dotychczas częściowo świadczył pracę zdalnie z terytorium innego państwa, należy określić, które konkretne dni z tych  spędzonych poza obszarem państwa zwykłego zatrudnienia powinny podlegać opodatkowaniu zgodnie z nowymi zasadami (tj. które dni pracy zdalnej związane są z sytuacją epidemiologiczną, a które nie).

 

Ramy czasowe porozumienia

Omawiane porozumienie ma charakter czasowy. Stosuje się je do okresu pomiędzy 11.03.2020 r. a 31.12.2020 r. Porozumienie zakłada automatyczne przedłużenie na okres wykraczający poza grudzień 2020 r. – chyba że zostanie wypowiedziane przez którąkolwiek ze stron.

Aby prawidłowo rozliczyć pracownika podatkowo za rok 2020 należy więc uwzględnić postanowienia omawianego porozumienia oraz całokształt sytuacji faktycznej danego pracownika.

W przypadku pytań lub wątpliwości co do materii regulowanej porozumieniem, pozostajemy do Państwa dyspozycji.

 

Andrzej Łobodziński
Senior Manager | Radca prawny
andrzej.lobodzinski@olesinski.com

Milena Turos
Senior Associate | Radca prawny
milena.turos@olesinski.com

Sandra Sordon-Mańka
Associate | Dział prawny
sandra.sordon-manka@olesinski.com