Czy i jak opisywać wpływ COVID-19 w sprawozdaniu z działalności spółki?

Sprawozdanie z działalności jednostki w danym roku obrotowym jest jednym z obowiązkowych dokumentów sporządzanych w związku z zamknięciem roku obrotowego w spółkach kapitałowych i niektórych spółkach osobowych.

Wzmianki o pandemii w sprawozdaniu z działalności

Zgodnie z ustawą o rachunkowości[1] w sprawozdaniu z działalności konieczne jest wskazanie m.in. zdarzeń istotnie wpływających na działalność jednostki, jakie nastąpiły w trakcie oraz po zakończeniu roku obrotowego, do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Należy wskazać także przewidywany rozwój jednostki czy też aktualną i przewidywaną sytuację finansową.

Nie ulega wątpliwości, że wystąpienie pandemii COVID-19 może być zdarzeniem istotnym dla działalności przedsiębiorstwa, nawet jeśli nie wywołała bezpośredniego, znaczącego wpływu na jego wyniki finansowe. Ograniczenia i obostrzenia wymagają ciągłego dostosowywania różnego rodzaju procesów w firmie, co powoduje, że sytuacja epidemiczna powinna mieć odzwierciedlenie w treści sprawozdania z działalności.

Rekomendacje Komitetu Standardów Rachunkowości  

Swoje zalecenia w tym temacie jeszcze w grudniu 2020 r. opublikował Komitet Standardów Rachunkowości (KSR), działający przy Ministrze Finansów. Dokument dotyczy odpowiedniego przygotowania rocznego sprawozdania finansowego, jednak na jego ostatnich stronach znalazło się  kilka uwag dotyczących treści sprawozdań z działalności w dobie COVID-19.

Najistotniejsze zalecenia dla przedsiębiorstw, które w ocenie kierowników jednostki zostały w znaczny sposób dotknięte skutkami pandemii:

• Wskazanie obszarów działalności, na jakie pandemia COVID-19 miała przełożenie wraz z omówieniem tego wpływu i osiągniętych w związku z tym wyników i informacji ujętych w sprawozdaniu finansowym;
• Omówienie wpływu pandemii na stan majątkowy i sytuację finansową jednostki;
• Omówienie pandemii jako istotnego czynnika ryzyka dla działalności i kształtowania się wyników finansowych w przyszłości;
• Wyjaśnienie, na ile negatywne skutki pandemii zaobserwowane w 2020 roku mogą się utrzymać lub pogłębić, a na ile działania podjęte przez kierownictwo dają szansę na ich odwrócenie lub istotne ograniczenie w kolejnych latach.

Należy też pamiętać, by sprawozdanie z działalności odnosiło się także do sytuacji związanej z COVID-19 już po zamknięciu omawianego roku obrotowego, do dnia sporządzenia tego sprawozdania.

Zalecenia dla przedsiębiorstw, które w ocenie kierowników jednostki nie zostały w sposób istotny dotknięte skutkami pandemii:

• Wyjaśnienie, dlaczego kierownik jednostki uważa, że pandemia nie miała istotnego wpływu na jednostkę i jej wyniki finansowe i / lub dlaczego sytuacja epidemiologiczna pozostanie nieistotna w przyszłości;
• Wskazanie potencjalnych ryzyk, wynikających z rozwoju sytuacji związanej z pandemią w przyszłości.

Pełną treść zaleceń można pobrać tutaj.

Konieczne indywidualne podejście

Niemożliwe jest jednak określenie uniwersalnej listy danych czy informacji, które powinny znaleźć się w sprawozdaniach z działalności wszystkich sporządzających je jednostek. Pewne informacje, istotne w przypadku mniejszych spółek, mogą nie mieć znaczenia w dużych podmiotach i odwrotnie. Ponadto, jak zaznacza KSR, im wpływ pandemii na działalność danej jednostki jest większy, tym ilość i szczegółowość informacji ujętych w sprawozdaniu z działalności powinna być większa.

W tej sytuacji zalecenia KSR należy traktować jako ogólne wytyczne, niewyczerpujące możliwych ujęć wpływu pandemii na działalność spółki i wymagające indywidualnego dostosowania do sytuacji danego przedsiębiorstwa oraz zakresu jego działalności.

Paulina Szewc
Senior Associate | Radca prawny
paulina.szewc@olesinski.com

Magda Wielgus-Mosur
Associate | Dział prawny
magda.wielgus-mosur@olesinski.com

[1] art. 49 ust. 2