Zagraniczne spółki kontrolowane – obowiązki i terminy

Już 30 września mija termin na złożenie zeznania oraz wpłacenie podatku należnego przez podatników, którzy posiadają akcje lub udziały w spółkach uznawanych za zagraniczne jednostki kontrolowane w świetle ustawy o CIT oraz PIT (”CFC”). Poniżej odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczące tego zagadnienia.

Kto składa CIT-CFC / PIT-CFC?

Do złożenia CIT-CFC / PIT-CFC zobowiązany jest każdy podmiot, który (i) jest polskim podatnikiem podatków dochodowych (ii) posiada udziały (sprawuje kontrolę) w zagranicznych spółkach CFC.

Czy posiadam CFC?

Za CFC mogą zostać uznane podmioty nieposiadające siedziby, zarządu ani rejestracji na terytorium Polski, nad którymi polski podatnik sprawuje kontrolę poprzez określone powiązania kapitałowe bądź w sposób faktyczny.

Są to m.in. osoby prawne, spółki kapitałowe w organizacji, jak i fundacje, trusty czy podatkowe grupy kapitałowe lub spółki z podatkowej grupy kapitałowej.

W szczególności dotyczy to kontrolowanych podmiotów zagranicznych z miejscem siedziby lub zarządu w kraju o niższym poziomie opodatkowania niż w Polsce. W tym wypadku szczegółowej weryfikacji wymaga (i) stopień kontroli sprawowany przez spółkę, (ii) poziom przychodów osiąganych z tzw. przychodów pasywnych (iii) oraz czy efektywny podatek płacony przez podmiot jest niższy od połowy hipotetycznego podatku zapłaconego przez CFC w Polsce.

Oznacza to, że nie jest wystarczająca weryfikacja, czy w państwie siedziby lub zarządu taki dochód jest opodatkowany i czy stawka podatku jest niższa od polskiej – konieczne jest określenie, czy podatek płacony przez taki podmiot od całości dochodu jest niższy od połowy podatku, jaki podmiot ten zapłaciłby od całości dochodu w Polsce.

Ponadto CFC dotyczy podmiotów z siedzibą, zarządem bądź rejestracją na terenie rajów podatkowych bądź innego państwa, z którym RP lub UE nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, stanowiącej podstawę do uzyskania od organów podatkowych tego państwa informacji podatkowych.

Jakie są obowiązki związane z CFC?

Na podatniku, który posiada CFC ciąży obowiązek m.in.:

• opodatkowania dochodu CFC stawką 19%, bez względu na źródło tego dochodu– podatek ten nie jest ograniczony tylko do kwalifikowanych źródeł;
• złożenia zeznania CIT-CFC / PIT-CFC, a w przypadku posiadania kilku CFC złożenie odrębnego zeznania dla każdej spółki;
• prowadzenia rejestru swoich spółek CFC, który umożliwia dokładne określenie ilości i lokalizacji poszczególnych CFC;
• prowadzenia ewidencji CFC, która umożliwia określenie wysokości dochodu CFC, podstawy opodatkowania CFC i wysokości podatku za dany rok – pełną ewidencje należy posiadać nie później niż na moment złożenia deklaracji CFC.

Powyższe obowiązki za rok 2019 muszą być spełnione co do zasady do 30 września 2020 r. (jeżeli rok podatkowy CFC pokrywa się z rokiem kalendarzowym).

Dodatkową trudnością przy ich wypełnieniu jest konieczność ustalania dochodu CFC na podstawie polskich przepisów podatkowych, co oznacza konieczność odpowiedniej kwalifikacji przychodów i kosztów uzyskanych przez zagraniczną jednostkę na gruncie przepisów krajowych.

Rzeczywista działalność gospodarcza

W odniesieniu do CFC kluczowe jest również określenie, czy prowadzi ona rzeczywistą działalność gospodarczą i czy ma ona istotny charakter. Jeżeli tak – oznacza to, że pomimo spełnienia ww. warunków dochody CFC nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, a obowiązki dokumentacyjne CFC są ograniczone.

Jednak, aby powyższe było możliwe, konieczne jest wskazanie w deklaracji PIT-CFC/CIT-CFC konkretnych okoliczności – których katalog został wskazany w ustawie – świadczących o prowadzeniu rzeczywistej działalności gospodarczej. Ich ustalenie może budzić praktyczne problemy; ustawa nie określa bowiem znaczenia wielu sformułowań, np. „CFC nie tworzy struktury funkcjonującej w oderwaniu od przyczyn ekonomicznych”. Jednocześnie złożenie deklaracji CIT-CFC/PIT-CFC wymaga ich precyzyjnego określenia.

Ponadto problematyczny może być ustalenie, czy ww. działalność ma charakter istotny – pojęcie to nie zostało precyzyjnie zdefiniowane w ustawie.

Jakie są konsekwencje niedopełnienia obowiązków?

Nieudostępnienie ewidencji i rejestru spółek CFC na żądanie organu podatkowego (w ciągu 7 dni) lub prowadzenie ich w sposób uniemożliwiający określenie dochodu CFC może skutkować oszacowaniem dochodu CFC przez organ podatkowy, przy uwzględnieniu przedmiotu działalności (transakcji), z której dochód został osiągnięty. W efekcie może to wiązać się zaległością podatkową oraz naliczeniem odsetek.

Ponadto niedopełnienie powyższych obowiązków może także, pod pewnymi warunkami, skutkować zastosowaniem odpowiedzialności karno-skarbowej wobec podatnika.

Z praktyki wiemy, że ustalenie powyższych kwestii może rodzić liczne problemy, dlatego oferujemy wsparcie w zakresie:

• identyfikacji podmiotów z grupy, których mogą dotyczyć regulacje CFC;
• ustalenia czy CFC prowadzą istotną rzeczywistą działalność gospodarczą – tzw. test istotnej działalności gospodarczej (co oznacza wyłączenie znacznej części regulacji CFC);
• prawidłowego wypełniania obowiązków rejestracji CFC oraz ewidencji wymaganej polskimi przepisami;
• prawidłowego wypełniania obowiązków sprawozdawczych i podatkowych wynikających z regulacji CFC.

W razie pytań lub wątpliwości pozostajemy do dyspozycji.